چرم طبیعی از پوست حیوانات تهیه می‌شود. نگهداری از چرم بسیار شبیه مراقبت از پوست بدن خودتان است. رطوبت، خشکی زیاد، نور مستقیم خورشید، نگهداری در مکانی بدون جریان هوا، همه و همه می‌توانند به چرمیجات شما آسیب برسانند. بنابراین خیلی عجیب نیست اگر بگویند همان‌گونه که به پوست خود اهمیت می‌دهید در نگهداری چرم طبیعی هم تلاش کنید. در این نوشتار به بررسی اصول اولیه و اساسی در نگهداری چرم طبیعی پرداخته شده است.
چرم طبیعی چیست و چه تفاوتی با چرم مصنوعی دارد؟
چرم واقعی یا چرم طبیعی (Real Leather) چرمی‌ست که از پوست یک حیوان به دست می‌آید. در مقابل چرم مصنوعی یا چرم سنتزی چرمی است که توسط انسان فرموله و تولید شده است. از آن در پوشاک، اثاثیه، لوازم داخلی و … استفاده می‌شود. چرم‌های مصنوعی با نام‌های از قبیل چرم پی‌یو (PU leather)، چرم وگان (vegan leather) و چرم سنتزی (synthetic leather) شناخته می‌شوند. بنابراین مهم‌ترین تفاوت در چرم طبیعی و مصنوعی منشا آن است. اولی از منشا حیوانی و دومی به وسیله‌ی انسان با پایه پلاستیک و با افزوردنی‌هایی نظیر موم، رنگ و پلی‌اورتان ساخته و پرداخته می‌شود.
چرم طبیعی منشا مختلفی دارد. از چرم گاو گرفته که متداول‌ترین نوع چرم طبیعی‌ست تا چرم کروکودیل که گرانترین چرم در دنیاست. قطعا روش‌های نگهداری از چرم طبیعی به منشا آن بستگی خواهد داشت. بنابراین لازم است نوع چرم طبیعی وسایل خود را از فروشنده بپرسیم. بیشتر چرم‌های تولید و فروخته شده از پوست گاو و گوساله تهیه می‌شوند، اما چرم از گوسفند، بره، بز و خوک هم به‌دست می‌آید. حیوانات دیگر هم هستند که به طور خاص برای پوستشان شکار و کشته می‌شوند. حیواناتی مانند: گورخر، گاو میش کوهان‌دار امریکایی، کانگورو، فیل، کروکودیل، تمساح، مارمولک و مار.
چرم طبیعی به دست آمده از پوست حیوانات نام برده شده به شکل‌های مختلفی دسته‌بندی می‌شود. از جمله: کشور سازنده، نوع پرداخت (دباغی)، جنس و… . گریدبندی‌ها، ویژگی‌ها و کاربرد هر یک از انواع چرم، موضوعی ست که در بخش آموزش به آن پرداخته خواهد شد.
اصول نگهداری از چرم
بسیاری از مردم اهمیت مراقبت از لباس‌های چرمی و لوازم جانبی خو را نادیده می‌گیرند. در صورتی که با کمی سلیقه به خرج دادن و رعایت اصول نگهداری از چرم، وسایل چرمی‌شان عمر بیشتری خواهد داشت. مثلا اگر اصول نگهداری از یک کت چرمی را بدانید، چندین سال می‌توانید از پوشیدن کت مورد علاقه‌ی خود لذت ببرید.
لوازم چرمی خود را خشک نگه دارید.
اولین و مهم‌ترین اصل در نگهداری چرم، خشک نگه داشتن آن است. رابطه چرم و رطوبت را مانند رابطه کارد و پنیر در نظر بگیرید. با این توصیف دیگر نیاز به توضیح بیشتری نخواهد بود. رطوبت منجر به کپک زدن چرم می‌شود،اما این به آن معنا نیست که در یک روز بارانی، نتوانید کت چرمی خود را بپوشید. بلکه باید بعد از استفاده کاملا آن را خشک کنید و بعد آن را در کمد لباس قرار دهید.
خیلی هم لوزام چرمی خود را خشک نگه ندارید 😊
در ابتدا شاید دو تیتر متضاد هم به نظر بیایند اما در واقع این‌طور نیست. رطوبت برای سطح چرم لازم است،اما اینکه این رطوبت چگونه برای سطح چرمی تامین شود اهمیت دارد. منافذ چرم با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شوند. اما اگر این منافذ رطوبت مناسب خود را دریافت نکنند، چرم خشک شده، ترک می‌خورد و آسیب می‌بیند.
استفاده از نرم‌کننده‌ها جهت نگهداری از چرم طبیعی
نرم کننده‌ها از جمله لوازم ضروری برای نگهداری از چرم طبیعی هستند. با کمک نرم‌کننده‌ها می‌توانید رطوبت مورد نیاز چرم را تامین کرده و در عین حال از کپک زدن آن جلوگیری کنید. استفاده از صابون زین (Saddle Soap) یکی از ساده‌ترین راه‌های مراقبت از چرمیجات است. این صابون که از صابون ملایم، آب، لانولین و موم زنبور عسل تشکیل شده است،وسایل چرمی شما را مرطوب می‌کند و در عین حال یک پوشش محافظ روی سطح چرم ایجاد می‌کند. هر ۴ تا ۶ ماه یکبار از این نرم‌کننده استفاده کنید. مقدار بیشتر از آن توصیه نمی‌شود زیرا چرم با مقدار زیادی از نرم‌کننده اشباع می‌شود. نرم کننده‌ها را باید به ارامی بر روی چرم بکشید. همان‌گونه که برای پوست خود از مرطوب‌کنندها استفاده می‌کنید.
رفع گرد و غبار و خاک از روی چرم
همیشه یک دستمال مرطوب و یک دستمال خشک داشته باشید. به طور متوسط هفته‌ای یکبار لوازم چرمی خود را گرد گیری کنید. ابتدا با دستمال مرطوب و سپس دستمال خشک و برای مدتی در محیط باز قرار دهید تا مطمئن شوید کاملا رطوبت دستمال خیس از بین رفته باشد. چرم به طور طبیعی بسیار بادوام است. با پاک کردن هفتگی از شر خاک و گرد و غبار خلاص می‌شوید. شاید باور نکنید اما همین نکته‌ی به ظاهر ساده شما را از شر ساییدگی و پارگی زودرس در امان نگه می‌دارد.
محل نگهداری از چرم‌های پوشیدنی
در نگهداری از چرم باید به این نکته دقت کنید که چرم نیز مانند پوست ماست. نیاز به تنفس دارد. برای جلوگیری از کپک زدن و پوسیدگی نیاز به تهویه دارد. در محیط‌های باز هوا جریان دارد. جریان هوا رطوبت را به طور طبیعی از سطح آن تبخیر می‌شود. اما اگر پوشاک چرمی خود را در کیسه‌های پلاستیکی مهر و موم کنید، جریان هوا را از محیط حذف کرده‌اید. بنابراین این نوع نگهداری برای چرم مناسب نیست.
تاثیر نور خورشید و گرمای مستقیم به چرم
اگر یک کالای چرمی خیس شد، نباید آن را مستقیم در مقابل نور خورشید،گرمای بخاری قرار دهید. حتی سشوار کشیدن نیز روش مناسبی برای تسریع خشک کردن لوازم چرمی نیست. اگر چرم خیس شده را بلافاصله گرم کنید، جمع می‌شود. باید بگذارید به طور طبیعی خشک شود. حتی اگر چند روز طول بکشد.!
وسایلی که از چرم طبیعی ساخته شده باشند همیشه جایگاه ویژه خود را در استایل و دکوراسیون افراد حفظ می‌کنند. از آنجایی که لوازم ساخته شده از چرم اصل فارغ از نوع چرم آن، جز لوازم گران و لوکس محسوب می‌شوند،بهتر است اصول نگهداری از آن را بدانید و به کار برید. در این مقاله به نکات مهم نگهداری از چرم طبیعی پرداخته شد. در مقاله‌های دیگر هر کدارم از این موارد به طور مفصل بررسی خواهد شد.
